ni Alfonso T. Ruda
DIPOLOG CITY, JAN. 4(PIA)---“Himoon natong tuig sa kalinaw ang 2012.”
Kini ang unang giluwatang pahayag ni Presidential Adviser on the Peace Process, Secretary Teresita Deles sa gipahigayong General Assembly didto sa OPAPP niadtong Lunes.
“Ang tuig 2011 sama sa usa ka rollercoaster. Naibabaw kita sa pipila ka higayon apan nailalom usab kita sa daghanang mga higayon-apan ang solusyon niini, nga kinahanglang dili nato pasagdang magpabilin kita sa ilalom hangtud sa hangtud,” matod pa ni Deles.
Gihatagan ug punto sa magtatambag sa kalinaw nga ang trabaho sa kalinaw dili masayon. Daghang mga hagit ang nagpaabot sa trabahante sa kalinaw ibabaw sa negotiating table ug sa yuta.
“Atubangan niining maong mga pagsulay, magpatigbabaw kita tungod kay kining atong gibuhat dili lamang alang kanato kon dili alang sa atong nasod. Siguro, usa sa mga butang nga angay natong pasalamatan mao nga atong nasinatian kining maong mga pagsulay aron atong masayran kon unsa ang atong atubangon karong tuiga,” matod pa ni Deles.
“Dapat andam kitang moatubang niining maong mga hagit ingon man sa mga problema. Ang importante nga magpabilin kitang malig-on sa tanang higayon,” dugang pa ni Deles.
Gipahayag usab opisyal, nga pabilin pa gihapong naglaum ang administrasyon nga mapirmahan na ang pinal nga kasabutan sa kalinaw sa labing sayong panahon aron dili na mahimong problema sa sunod nga administrasyon ang implementasyon niini.
Mahinumdoman nga niadtong miaging tuig, gihagit sa Hepe sa mga Negosyador sa gobyerno nga si Marvic Leonen ang Moro Islamic Liberation Front alang sa pagpirma sa pinal nga kasabutan sa kalinaw tali sa gobyerno ug MILF sa sayong bahin sa tuig 2012.
Nanawagan usab ang Hepe sa mga negosyador sa gobyerno nga nakigsabot sa Community Party of the Philippines-New People’s Army-National Democratic Front nga mobalik na sa negotiating table aron mapadayon ang negosasyon.
Sa wa pa matapos ang tuig 2011, gilusad sa gobyerno ang PAMANA kon Payapa at Masaganang Pamayanan (Peaceful and Resilient Communities) sa Cordillera Administrative Region ug mihatag sa kagamhanang-lokal sa Abra, Apayao, Benguet, Ifugao, Kalina, ug Mt. province ug 207 milyones ka pesos aron pondohan ang mga proyektong panginabuhian, ug proyektong pangkomunidad.
Ang implementasyon sa PAMANA maoy resulta sa Memorandum of Agreement nga gipirmahan sa gobyerno ug Cordillera People’s Liberation Army-Cordillera Bodong Administration niadtong Hulyo 4, 2011.
Sa Visayas, naggahin usab ang gobyerno ug 106 mmilyones ka pesos ug 40 milyones ka pesos nga kantidad sa PAMANA funds ngadto sa kagamhanang-Panlalawigan sa Negros Occidental ug Oriental isip suporta sa proceso sa kalinaw tali sa Rebolusyonaryong Partidong Manggagawa sa Pilipinas-Revolutionary Proletarian Army-Alex Bongcayao Brigade, ug uban pang komunidad nga apektado sa armadong panag-engkuwentro.
Nagpagawas usab ang amdninistrasyon ug 140 milyones ka pesos ngadto sa Camarines Norte alang sa konstruksyon sa 5 ka mga proyekto sa kadalanan. Ang Camarines Niorte mao ang usa sa mga lalawigan nga labing apektado sa problema sa insurhensiya sa Bicol Region.
Sa wa pa usab matapos ang 2011, nagpagawas na ag gobyerno ug 62 milyones ka pesos ngadto sa Autonomous Region in Muslim Mindanao para sa pagtukod sa 2,340 ka mga barung-barong alang sa mga apektadong pamilya sa Maguindanao.
Isip tipik sa positibong lakang sa administrasyon, nagpagawas kini ug 718 milyones ka pesos ilalom sa PAMANA nga makabenepisyo sa mga kanhing base sa Moro National Liberation Front nga nahimong Peace and Development Communities panahon sa implemenmtasyon sa 1996 Final Peace Agreement.(ATR/PIA9-Zambo Norte)